Preventie: van advizeur naar adviseur
Deze pandemie en het vaak ontmoedigende jaar 2020 recupereren om onze job in een mooier licht te stellen, zou niet fraai zijn. Dat de hoogdringendheid aan extra ondersteuning en alomtegenwoordige gevoelens van onzekerheid ons de kans hebben gegeven een voelbaar belangrijke rol op te nemen, is anderzijds wel duidelijk.
Is er iets blijvend veranderd voor preventieadviseurs? Een panel van klinkende namen debatteerde hierover op de eerste digitale Prenne. Seekurico hoorde toch wel heel herkenbare geluiden.
Waar de aanwezigheid van een preventieadviseur vroeger eerder een wettelijke verplichting was, ondervinden bedrijfsleiders er nu de werkelijke meerwaarde van. Kris De Meester (Manager Health & Safety Affairs, Int. Industrial Relations VBO) beaamt dit in de tegenovergestelde zin: bedrijven die hier kozen om iemand suboptimaal in te zetten, kregen nu de weerbots. Plots moest er daar een wel heel grote en bovendien erg dringende inhaalbeweging gemaakt worden.
Bij Seekurico gaan we al jaren uit van het principe dat een onderbouwde en gedragen veiligheidscultuur in tijden van nood de investering ver overstijgt. Safety isn’t expensive, it’s priceless (J.Smith). Belangrijker echter is de ervaring voor het hoger management dat ook wanneer het op veiligheid en preventie aankomt een sterke onderbouw en kennis van zaken – ook bij zgn. voortschrijdend inzicht – cruciaal is en hen ondersteunt bij het invoeren van soms ronduit vervelende maatregelen.
Pas als mensen inzien waarom iets nodig is, stappen de laatsten over de streep om mee hun aandeel op te nemen.
Het is een publiek geheim dat de preventieadviseur vroeger eerder het label “zeur” kreeg omdat hij mensen wees op wat er nog niet goed liep of aandrong op veiligere investeringen met een prijskaartje. Dat tij is nu dus echt wel aan het keren.
De beste preventieadviseurs nemen volgens De Meester de positie in van een katalysator: iemand die de juiste zaken in beweging brengt en de juiste persoon op de juiste plaats kan zetten. Zo evolueerde hij van specialist die dan ook alles zelf moest doen naar iemand die alles in gang duwt, iets wat ook Dominic Hermans (Diensthoofd preventie, milieu en radioprotectie ZOL) erkent. Hij omschrijft de hedendaagse preventieadviseur als een generalist die regels kan verankeren binnen een onderneming.
Aan het verankeren van een echte veiligheidscultuur is zelfs in bedrijven of organisaties met een heel bekwame interne preventieadviseur soms nog wel wat werk. Wanneer men die stap verder wil zetten, kan een traject met een externe adviseur de juiste injectie geven om preventief handelen op de voorgrond te plaatsen én te houden. Zo kwam er deze week nog de vraag om gedurende een half jaar een bedrijf te ondersteunen waar men blijft worstelen om het “simpelweg” dragen van PBM’s van de grond te krijgen. Een conflict dat blijft slepen door de bedrijfscultuur en vakbonden kan misschien wél terug vlot getrokken worden door een extern adviseur zonder bedrijfsrugzakje met een neutralere blik.
Covid-19 leerde ons net zoals andere crisissen enorm veel bij, maar deze werkwijze is eigenlijk wat je als preventieadviseur te allen prijze probeert te vermijden: dat men pas investeert wanneer er iets ernstigs gebeurt. En misschien nog belangrijker: dat wat dan in de focus komt te liggen nadien weer zakt op de aandachtsladder. Ook hier is de rol van een zorgverlener die “de revalidatie” opvolgt en de vinger blijvend aan de pols houdt van steeds grotere waarde.
Moderator Wim De Vilder vatte het als volgt samen: “Ik ben meer dan ooit overtuigd dat dit een belangrijke en mooie job is.” Daar waren alle preventieadviseurs het natuurlijk al over eens! Seekurico wil er in 2021 blijven op inzetten dat steeds meer mensen mogen ondervinden dat preventie geen regelneverij is, maar een dynamisch verhaal waarin zij zelf de belangrijkste rol spelen.
Winand, 13 december 2020